Kraków, dawna stolica Polski, to jedno z najpiękniejszych i najważniejszych historycznie miast w Europie. Miasto zachwyca bogactwem zabytków, tętniącym życiem centrum, wspaniałą kuchnią i niepowtarzalną atmosferą. W tym kompletnym przewodniku znajdziesz wszystko, co powinieneś wiedzieć, planując wizytę w Krakowie.
Historia Krakowa w pigułce
Historia Krakowa sięga VIII wieku, kiedy to osada położona na Wzgórzu Wawelskim zaczęła rozwijać się jako ważny ośrodek handlowy. W 1038 roku Kraków stał się stolicą Polski i pełnił tę funkcję aż do 1596 roku, kiedy król Zygmunt III Waza przeniósł swoją siedzibę do Warszawy.
Przez wieki Kraków był centrum życia politycznego, kulturalnego i naukowego Polski. W 1364 roku król Kazimierz Wielki założył Akademię Krakowską (obecnie Uniwersytet Jagielloński), jeden z najstarszych uniwersytetów w Europie.
Miasto szczęśliwie uniknęło poważnych zniszczeń podczas II wojny światowej, dzięki czemu jego historyczne centrum zachowało autentyczny charakter. W 1978 roku krakowskie Stare Miasto zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Najważniejsze atrakcje Krakowa
Rynek Główny
Rynek Główny w Krakowie to największy średniowieczny plac miejski w Europie. Mierzy 200 na 200 metrów i jest sercem Starego Miasta. Na jego środku znajduje się Sukiennice, renesansowy budynek handlowy, w którym dziś mieszczą się stragany z pamiątkami oraz Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku. Obok Sukiennic stoi wieża ratuszowa - pozostałość po krakowskim ratuszu.
Na Rynku znajdziemy też Kościół Mariacki z dwiema charakterystycznymi wieżami o różnej wysokości. Co godzinę z wyższej wieży rozbrzmiewa hejnał, który nagle się urywa - zgodnie z legendą, na pamiątkę tatarskiej strzały, która przeszyła gardło grającego trębacza podczas najazdu w XIII wieku.
Zamek Królewski na Wawelu
Wzgórze Wawelskie to miejsce o szczególnym znaczeniu dla polskiej tożsamości narodowej. Na wzgórzu znajduje się zespół zabudowań, w tym Zamek Królewski oraz Katedra św. Stanisława i św. Wacława.
Zamek Królewski na Wawelu był przez wieki siedzibą polskich władców. Dziś jest muzeum, w którym można podziwiać Komnaty Królewskie z bezcennymi arrasami, Skarbiec Koronny czy Zbrojownię.
W Katedrze Wawelskiej znajdują się groby królów Polski, a także wybitnych poetów i bohaterów narodowych. Warto również zwiedzić Dzwon Zygmunta, największy z wawelskich dzwonów, odlany w 1520 roku.
Dzielnica Kazimierz
Kazimierz, niegdyś oddzielne miasto, dziś dzielnica Krakowa, przez stulecia był centrum życia żydowskiego. Do II wojny światowej kwitła tu kultura żydowska. Dziś Kazimierz przeżywa renesans jako modna dzielnica pełna kawiarni, restauracji, galerii i klubów.
Na Kazimierzu warto zobaczyć synagogi (m.in. Starą Synagogę, obecnie muzeum, oraz Synagogę Remuh z przylegającym zabytkowym cmentarzem), a także kościoły, w tym gotycki Kościół Bożego Ciała.
Co roku w czerwcu odbywa się tu Festiwal Kultury Żydowskiej, jedno z najważniejszych wydarzeń tego typu na świecie.
Muzeum Podziemia Rynku
To nowoczesne muzeum znajduje się pod płytą Rynku Głównego. Powstało w wyniku badań archeologicznych prowadzonych na początku XXI wieku. Zwiedzający mogą zobaczyć zachowane fragmenty średniowiecznego Krakowa, w tym dawne drogi, budynki, a także liczne artefakty codziennego użytku.
Ekspozycja jest interaktywna, z wykorzystaniem multimediów, co sprawia, że jest atrakcyjna zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci.
Fabryka Schindlera
Oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, mieszczący się w dawnej fabryce emaliowanej Oskara Schindlera. Ekspozycja "Kraków – czas okupacji 1939-1945" opowiada historię miasta i jego mieszkańców, zarówno Polaków, jak i Żydów, w czasie II wojny światowej.
Historia Oskara Schindlera, niemieckiego przedsiębiorcy, który uratował ponad 1000 Żydów przed zagładą, została spopularyzowana przez film Stevena Spielberga "Lista Schindlera".
Kulinarna strona Krakowa
Kraków to raj dla miłośników dobrej kuchni. Znajdziemy tu zarówno tradycyjne polskie jedzenie, jak i restauracje specjalizujące się w kuchniach z całego świata.
Tradycyjne potrawy, których musisz spróbować
- Obwarzanek krakowski - okrągłe pieczywo posypane makiem, solą lub sezamem, sprzedawane na ulicznych straganach. Ma status Chronionego Oznaczenia Geograficznego w UE.
- Żurek - kwaśna zupa na zakwasie, podawana często w chlebie, z białą kiełbasą i jajkiem.
- Pierogi - ciasto z różnymi nadzieniami, najczęściej z mięsem, kapustą i grzybami lub ruskie (z ziemniakami i twarogiem).
- Golonka - duszona lub pieczona golonka wieprzowa, podawana często z kapustą i chrzanem.
- Szarlotka - ciasto z jabłkami, często podawane na ciepło z lodami i bitą śmietaną.
Najlepsze restauracje w Krakowie
Kraków oferuje ogromny wybór restauracji w różnych przedziałach cenowych. Oto kilka polecanych miejsc:
- Wierzynek - jedna z najstarszych restauracji w Polsce, działająca od 1364 roku. Serwuje tradycyjne polskie dania w eleganckim otoczeniu.
- Miód Malina - restauracja specjalizująca się w kuchni polskiej i rosyjskiej, zlokalizowana blisko Rynku Głównego.
- Starka Restaurant - świetna restauracja łącząca tradycyjną kuchnię polską z nowoczesnymi trendami kulinarnymi.
- Zazie Bistro - niewielka restauracja na Kazimierzu, serwująca dania inspirowane kuchnią francuską i polską.
- Hamsa - miejsce na Kazimierzu, gdzie można spróbować kuchni izraelskiej i bliskowschodniej.
Praktyczne informacje
Jak dojechać do Krakowa
Kraków posiada międzynarodowe lotnisko Kraków-Balice, które obsługuje loty z wielu europejskich miast. Z lotniska do centrum można dostać się pociągiem (ok. 20 minut) lub taksówką.
Miasto ma również dobre połączenia kolejowe z większością dużych polskich miast, a także z niektórymi miastami w sąsiednich krajach.
Poruszanie się po mieście
Centrum Krakowa najlepiej zwiedzać pieszo. Wiele najważniejszych zabytków znajduje się na Starym Mieście, które jest strefą pieszą.
Kraków ma dobrze rozwinięty system transportu publicznego, obejmujący tramwaje i autobusy. Bilety można kupić w kioskach, automatach biletowych lub przez aplikacje mobilne.
Warto rozważyć zakup Kraków City Card, która oferuje wstęp do wielu atrakcji oraz nieograniczone korzystanie z transportu publicznego.
Najlepszy czas na wizytę
Kraków jest piękny o każdej porze roku, ale najlepszy czas na wizytę to późna wiosna (maj, czerwiec) lub wczesna jesień (wrzesień), kiedy pogoda jest zazwyczaj przyjemna, a liczba turystów mniejsza niż w szczycie sezonu.
Grudzień to również magiczny czas - na Rynku Głównym odbywa się wtedy jeden z najpiękniejszych jarmarków bożonarodzeniowych w Europie.
Zakwaterowanie
Kraków oferuje zakwaterowanie dla każdego budżetu - od luksusowych hoteli w zabytkowych kamienicach, przez przytulne apartamenty na wynajem, po niedrogie hostele.
Najlepsze lokalizacje to Stare Miasto (droższe, ale w samym centrum) oraz Kazimierz (mniej tłoczny, z bogatym życiem nocnym).
Ciekawostki o Krakowie
- Kraków jest jednym z najstarszych polskich miast, a jego początki sięgają VII wieku.
- Według legendy, Kraków został założony przez mitycznego księcia Kraka, który pokonał smoka żyjącego pod Wawelem.
- W XIII wieku Kraków otrzymał prawa miejskie lokowane na prawie magdeburskim, co umożliwiło dynamiczny rozwój miasta.
- Uniwersytet Jagielloński, założony w 1364 roku, jest najstarszą polską uczelnią i jedną z najstarszych w Europie.
- W Krakowie studiował Mikołaj Kopernik, twórca teorii heliocentrycznej.
- Na Wawelu znajduje się legendarny czakram - jeden z siedmiu kamieni mocy, które według ezoterycznych wierzeń mają chronić Ziemię.
Podsumowanie
Kraków to miasto, które trzeba odwiedzić przynajmniej raz w życiu. Jego bogata historia, wspaniałe zabytki, tętniące życiem ulice i pyszna kuchnia sprawiają, że jest to doskonały cel zarówno na weekendowy wypad, jak i dłuższy pobyt. Niezależnie od tego, czy interesuje Cię historia, sztuka, kulinaria, czy po prostu chcesz poczuć atmosferę jednego z najpiękniejszych miast Europy, Kraków z pewnością Cię nie zawiedzie.